Gramatyka – odpowiedział ksiądz maleńkiej unickiej parafii w Kostomłotach. Wstydziłem się zadać mu to pytanie. Właściwie miałem pewność, że mnie zbędzie. Był upał, po kościół ku kręcili się obcy ludzie, nietutejsi. Nie czas na wykłady o zawiłościach teologicznych. Może w ogóle już nie czas na teologię? Może uzna moją ciekawość za niemądrą? Gorszącą? Zacznie wyliczać różnice, pouczać, naprowadzać. Chciałem go jednak zapytać, bo ta sprawa jest błaha pozornie, jak pozornie tylko błahe jest pytanie o filioque czy kult obrazów. Tu, w tej unickiej świątyni, wydało mi się fundamentalne.
– Dlaczego – zapytałem – wy, wierni Kościoła wschodniego – żegnacie się odwrotnie niż my, chrześcijanie zachodni?
– Gramatyka – odpowiedział ksiądz maleńkiej unickiej parafii w Kostomłotach. – Patrz. Wy robicie to tak: W imię Ojca i Syna,i Ducha Świętego – mówił, dotykając kolejno czoła, piersi, lewego ramienia, prawego ramienia. – A my tak: W imia Otca (czoło), i Syna (piersi), i Swiatogo (prawe ramię) Ducha (lewe ramię). Ducha zawsze na lewym.
Zrozumiałem. Wschód-Zachód; rzymscy-prawosławni; sufi-wahabi; Żydzi-Palestyńczycy… Język, odległość, historia… Przyzwyczajenie, jedzenie, ubranie… Rozumiesz?
Przyglądamy się różnicom, szukamy istoty.
Spis treści
Wycieczki osobiste
Jerzy Bralczyk, Wschody i zachody
Wojciech Ponikiewski, Wyspy kiczu
Marek Pernal, Coś poszło nie tak jak trzeba
Droga
Raja Alem, Krążąc wokół Mekki
Rozmowa „Kontynentów”
Oskarżam. Z Erem Vulliamy rozmawia Katarzyna Surmiak-Domańska
Europa
Witold Szabłowski, Cypr. Tęsknię za Tobą, Greku
Małgorzata Rejmer, Kuku na Rumuniu
Piotr Jagielski, Amsterdam. Haszysz na śniadanie
Mariusz Wilk, Szwajcarskie wakacje (2)
Afryka
Marcin Kydryński, Liberia. Zabierz mnie stąd
Anna Husarska, Kongo. To
Dobra książka
Książki podróżne
Małgorzata Szejnert, Polesie
Michał Książek, Drewno i lód
Magdalena Rittenhouse, Grand central. Piękna chwila dnia
Galeria
Tomasz Tomaszewski, Każdy kolor, tylko nie czerwony
Azja
Anna Różańska, Idnie. Vrindavan, miasto wdów
Krzysztof Środa, Czeczenia. Moje miejsce na dom w górach
Magdalena Skopek, Jakucja. Dziwny mechanizm
Paweł Smoleński. Zachodni Brzeg. Co zrobisz teraz, Abu Eliasie?
Filip Skrońc, Birma. Koncepcja Zero
Monika Bułaj, Afganistan. Arabeski dywanu.
„Kontynenty” polecają
Blogi z drogi
Ameryka
Radek Łukasiewicz, Wenezuela. E viva Bareja!
